Zwichnięcie rzepki to uraz kolana, a dokładnie stawu rzepkowo-udowego. Dochodzi do niego najczęściej wskutek silnego uderzenia lub skręcenia kolana (np. podczas gry w piłkę nożną). Rzepka przemieszcza się poprzecznie między kłykciami kości udowej. Jakie są objawy i metody leczenia urazu?
Czym dokładnie jest zwichnięcie rzepki?
Zwichnięcie rzepki może być spowodowane wieloma czynnikami. Dochodzi do niego wskutek przeciążenia mięśnia naprężacza powięzi szerokiej oraz osłabienia lub przeciążenia mięśnia pośladkowego średniego. Taki stan może być również spowodowany koślawymi kolanami oraz płaskostopiem. Do urazu często dochodzi u osób uprawiających sport. Podczas treningów występują nagła rotacja w stawie kolanowym, przez co jego struktury ulegają uszkodzeniu. Również uderzenie w środkową część rzepki może spowodować jej zwichnięcie. Inną przyczyną jest nagła, wewnętrzna rotacja uda względem goleni, z jednoczesnym koślawieniem i silnym skurczem mięśnia czworogłowego uda. Dokładną przyczynę zwichnięcia rzepki ustala lekarz w trakcie wywiadu z pacjentem.
Uraz może spowodować powikłania, np. uszkodzenie struktur więzadła stawu kolanowego oraz łąkotki. Natomiast wskutek osłabienia mięśnia czworogłowego uda, wykształcają się nieprawidłowe wzorce ruchowe.
Zwichnięcie rzepki – objawy urazu
Zwichniecie rzepki wywołuje objawy o różnej intensywności, w zależności od stopnia uszkodzenia struktur. Do najczęściej występujących należą:
- obrzęk i ból w obrębie stawu kolanowego
- ograniczenie zakresu ruchomości kolana
- krwiak i palpacyjna tkliwość w miejscu urazu
- widoczna, przesunięta rzepka w kolanie
Leczenie zwichnięcia rzepki
Zwichnięcie rzepki leczone jest odpowiednio do stopnia urazu. W ciężkich przypadkach przeprowadzana jest operacja, po której konieczna jest rehabilitacja. Zabieg chirurgiczny najczęściej przeprowadzany jest u osób młodych, z uwagi na możliwość zaburzenia naturalnego wzrostu struktur stawu. W leczeniu nieinwazyjnym, efekty przynoszą odpowiednio dobrane zabiegi fizykoterapii. W przypadku stwierdzenia krwiaka, wykonywana jest artroskopia. Celem fizjoterapii jest:
- redukcja bólu, obrzęku oraz stanu zapalnego
- zabezpieczenie rzepki za pomocą klamry stabilizującej lub kinesiotaping
- wzmocnienie głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda i obręczy biodrowej
- przywrócenie zakresu ruchu w stawie kolanowym
- poprawa wzorców ruchowych
- poprawa czucia proprioceptywnego
Zwichnięcie rzepki to uraz, który występuje nie tylko u zawodowych sportowców, lecz także podczas wykonywania niektórych czynności. Bez względu na przyczynę, trzeba jak najszybciej udać się do lekarza. Zarówno po zabiegu chirurgicznym, jak i w leczeniu bezinwazyjnym, warto stosować zabiegi fizjoterapii manualnej. To pozwala prędzej zregenerować uszkodzone tkanki oraz odzyskać sprawność ruchową Podczas rehabilitacji, aż do odzyskania całkowitej sprawności stawu kolanowego, należy unikać jego przeciążania. Dlatego często stosowana jest specjalna orteza.
