Haluksy, czyli paluchy koślawe to znaczne odchylenie palucha w kierunku zewnętrznym stopy, przy jednoczesnym odchyleniu I kości śródstopia w kierunku wewnętrznej krawędzi ( to koślawe zniekształcenie palucha w stawie I śródstopno-paliczkowym). Polega na koślawym ustawieniu palucha i szpotawym ustawieniu I kości śródstopia. Z czasem deformacja postępuje, przez co utrudnia poruszanie się. Jakie są objawy oraz nieoperacyjne metody leczenia haluksów?
Przyczyny haluksów
Haluksy, czyli koślawość paluchów mogą obejmować jedną lub dwie stopy. Częściej występują u kobiet niż u mężczyzn. Przyczyny powstawania zmian mogą być wrodzone lub nabyte. Do czynników sprzyjających powstawaniu tego typu deformacji stopy należą:
- choroba reumatyczna
- nieprawidłowe wzorce ruchowe
- niewłaściwie dobrane obuwie (zwłaszcza damskie buty na wysokim obcasie z cisną przednią częścią)
- zaburzenia mechaniki aparatu mięśniowo–więzadłowo–stawowego
- podłoże genetyczne
Ryzyko wystąpienia haluksów zwiększa płaskostopie podłużne, które często współistnieje z płaskostopiem poprzecznym.
Objawy haluksów
Koślawe paluchy, czyli haluksy wywołują wiele objawów. Dlatego warto je poznać i w razie potrzeby podjąć odpowiednie kroki, aby zahamować ich rozwój. Należą do nich:
- ból w przednio–przyśrodkowej części przodostopia (głównie w okolicy stawu I śródstopno-paliczkowego)
- tkliwość palpacyjna
- uczucie zesztywnienia stopy, które występuje rano lub podczas przebywania w nieruchomej pozycji
- zmniejszający się zakres ruchomości palucha
- powracający stan zapalny w obrębie palucha
- metatarsalgia (może choć nie musi występować)
- młoteczkowe lub szponiaste ustawienie pozostałych palców
- podrażnienie nerwu skórnego grzbietowego przyśrodkowego (drętwienie, mrowienie, pieczenie grzbietowej części stopy)
- występowanie odcisków i modzeli
Wiele osób zmagających się z koślawością palucha ma problem z doborem obuwia, które podczas chodzenia nie wywoływałoby bólu.
Nieoperacyjne leczenie haluksów
Leczenie haluksów w zaawansowanym stadium, które uniemożliwia poruszanie się, obejmuje operację i rehabilitację. Dlatego warto jak najwcześniej podjąć odpowiednie kroki, gdy tylko wystąpią objawy. Na stopach spoczywa ciężar ciała. Dlatego należy dobrać odpowiednie obuwie, które zapewnia stabilizację stóp i zapobiega przeciążeniem stawów śródstopno – paliczkowych. Kobiety powinny unikać obuwia na wysokim obcasie. Jakie pozostałe nieoperacyjne metody są stosowane w leczeniu haluksów?
Korektory, separatory i kliny
Tego typu akcesoria mają na celu przywrócenie liniowości koślawego palucha. Specjalna konstrukcja i materiał, pozwalają użytkować korektory, separatory i kliny podczas poruszania się oraz w nocy. Dobry efekt przynosi stosowanie tych akcesoriów już w początkowej fazie powstawania koślawości palucha. Ich zadaniem jest zniwelowanie nagniotów, nieprawidłowych naprężeń w stawach oraz rozdzielenie od siebie palców.
Plastry na haluksy
Ulgę w dolegliwościach bólowych, które wywołują haluksy, przynosi stosowanie maści przeciwzapalnych oraz specjalnych plastrów. Posiadają otwór w środku, przez co zmniejszają ocieranie o siebie palców oraz niwelują ból podczas chodzenia. W przypadku ostrego stanu zapalnego, stosowane są też niesteroidowe leki przeciwzapalne w formie iniekcji miejscowych.
Haluksy – zabiegi fizjoterapii
Zabiegi fizjoterapii mogą zniwelować ból oraz pozytywnie wpływają na ruchomość stawów. Dlatego stosowane są zabiegi manualne, wzmacniające krótkie mięśnie stopy, tzw. ćwiczenia krótkiej stopy. U pacjentów z nieprawidłowymi wzorcami ruchowymi, stosowane są ćwiczenia mające na celu poprawę funkcjonowania pacjenta podczas codziennych czynności. Istotną rolą będzie wprowadzenie reedukacji chodu oraz ćwiczeń ogólnokondycyjnych. Pacjenci używają też wkładek ortopedycznych do butów. Elementy te są odpowiednio wyprofilowane, przez co zapewniają prawidłowy rozkład naprężeń w stopach podczas chodzenia lub w pozycji stojącej.
Haluksy, czyli paluchy koślawe wywołują ból, który nasila się podczas chodzenia. W zaawansowanym stadium występuje stan zapalny w obrębie palucha, który ma charakter nawracający. Dlatego warto nosić dopasowane obuwie, które nie wywołuje ucisku na palce. W przypadku wystąpienia pierwszych objawów, należy udać się do lekarza oraz stosować systematyczne zabiegi fizjoterapii.