Rehabilitacja po udarze mózgu jest kluczowa w leczeniu pacjentów, którzy doświadczyli udaru krwotocznego lub niedokrwiennego. Powinna zostać rozpoczęta jak najwcześniej, aby zwiększyć szansę na powrót do sprawności, zgodnie ze wskazaniami lekarza. Na czym dokładnie polega w praktyce?
Rehabilitacja po udarze mózgu – kiedy należy ją rozpocząć?
Rehabilitacja po udarze mózgu, powinna zostać jak najwcześniej rozpoczęta, zgodnie ze wskazaniami lekarza. U pacjentów po udarze, występują 3 kluczowe okresy:
- Okres profilaktyki funkcjonalnej, w trakcie którego pacjent pozostaje na oddziale neurologicznym.
- Okres rehabilitacji funkcjonalnej, w którym dochodzi do powolnego powrotu funkcji oraz stopniowej poprawy zdrowia.
- Okres tzw. adaptacji, podczas którego stosowana jest rehabilitacja środowiskowa.
Trudno jest jednoznacznie określić, po jakim czasie od udaru mózgu, rehabilitacja powinna zostać rozpoczęta. Zależy to od stanu pacjenta, który ocenia lekarz prowadzący.
Na czym polega rehabilitacja po udarze mózgu?
W początkowym etapie, celem rehabilitacji po udarze mózgu jest zapobieganie odleżynom, przykurczom mięśni oraz długotrwałemu i nieprawidłowemu ułożeniu ciała. W tym celu stosowane jest pozycjonowanie, z zastosowaniem akcesoriów medycznych i nie tylko. W pozycji leżącej na boku, fizjoterapeuta podkłada pod ciało kształtki, wałki oraz zwinięte ręczniki. To pozwala zapobiegać wykształceniu patologicznych wzorców ruchowych oraz kształtowaniu niewłaściwej postawy ciała.
Manualne zabiegi w okresie rehabilitacji funkcjonalnej, łagodzą skutki niedowładów (np. kończyn). Celem jest również zapobieganie przykurczom, deformacjom oraz utrzymanie siły mięśni. Dalsze etapy polegają na doskonaleniu sprawności ruchowej oraz pomocy w adaptowaniu do rzeczywistości z towarzyszącą dysfunkcją. W tym celu stosowane są m.in. ortezy, kule, balkoniki, laski, trójnogi, wózki aktywne lub pionizatory.
Rehabilitacja po udarze mózgu w domu
Rehabilitacja po udarze mózgu w domu, polega na edukowaniu pacjenta, m.in. wykorzystywania mięśni brzucha do zmiany pozycji oraz wykorzystywania kończyn objętych niedowładem. Nawet jeśli ruchy są ,,niezdarne”, to angażowanie kończyn stymuluje uszkodzoną część mózgu i przyspiesza powrót do sprawności – w zależności od stanu. Ważne jest prawidłowe postępowania opiekuna chorego, ponieważ niesprawne kończyny nie mogą być naciągane, np podczas ubierania.
W przypadku niedowładu kończyny dolnej, stosowane są zabiegi manualne, które zwiększają sprawność stawu skokowego i zapobiegają zmianom wtórnym. Dzięki temu możliwa jest prawidłowa praca stopy oraz chodzenie we właściwym wzorcu ruchu. Do często stosowanych ćwiczeń należą m.in. nauka i utrwalanie prawidłowego wzorca ustawienia kończyny dolnej bezpośrednio zajętej na specjalnej piłce.
Rehabilitacja po udarze mózgu, powinna zostać rozpoczęta odpowiednio wcześnie. Zapobiega przykurczom oraz nieprawidłowym wzorcom ruchu. Zabiegi muszą być wykonywane systematycznie, ponieważ zbyt długa przerwa może zaprzepaścić uzyskane efekty.
