Kolagen to rodzaj białka fibrylarnego, które występuje m.in. w mięśniach, więzadłach, ścięgnach i chrząstce stawowej. Białko to tworzy włókna kolagenowe, które są odporne na rozciąganie i odkształcanie. U niektórych pacjentów stosowanie kolagenu jest niezbędne w celu odzyskania sprawności ruchowej. Jakie są możliwości zastosowania w rehabilitacji?
Dlaczego dochodzi do degradacji włókien kolagenowych?
Podczas wykonywania codziennych czynności dochodzi do uszkodzenia włókien kolagenowych. To naturalny proces, natomiast organizm do pewnego stopnia sam odbudowuje uszkodzone włókna. Jednak z wiekiem stężenie kolagenu w organizmie zmniejsza się. Proces ten rozpoczyna się już po 25 roku życia. To powoduje, że włókna kolagenowe regenerują się coraz trudniej i wolniej. Natomiast tkanki w organizmie (stawowe, narządów wewnętrznych, ścięgien oraz mięśni) nie są należycie chronione przed degradacją. Pojawiają się choroby stawów, łatwo dochodzi do urazów podczas wysiłku fizycznego, np. do naderwania mięśnia, nadciągnięcia ścięgna lub urazu stawu.
Przyczyny uszkodzenia włókien kolagenowych
Do uszkodzenia włókien kolagenowych dochodzi w trakcie wykonywania codziennych czynności. Degradację zwiększa intensywne uprawianie sportu. Do najczęściej występujących przyczyn uszkodzenia włókien kolagenowych należą również:
- Nadwaga – zwiększona masa ciała powoduje przeciążenia stawów, ścięgien i struktur mięśniowych.
- Wady postawy – garbienie się lub wrodzone wady postawy zwiększają napięcie włókien kolagenowych, przez co szybciej ulegają degradacji i regenerują się dłużej.
- Powtarzające się mikrouszkodzenia – najczęściej są spowodowane wykonywaniem cyklicznych ruchów, np. wielogodzinnym pisaniem na klawiaturze, pracą przy taśmie, itp. Przewlekłe mikrouszkodzenia nie pozwalają włóknom kolagenowym w pełni się zregenerować. Wskutek tego dochodzi do znacznego osłabienia ich struktury.
Wskazania do zastosowania kolagenu w rehabilitacji
Kolagen najczęściej jest stosowany w rehabilitacji pourazowej lub leczeniu przewlekłych schorzeń wywołujących ból i stan zapalny. Należą do nich:
- choroba zwyrodnieniowa i reumatoidalne zapalenie stawów
- przewlekły stan zapalny błony maziowej
- zmiany w wyniku przeciążeń w obrębie łąkotek, tkanek miękkich oraz przyczepów ścięgnistych (m.in. (np. łokieć tenisisty)
- zmiany pourazowe w obrębie więzadeł i ścięgien
- zapalenie torebki stawowej
- zmiany zwyrodnieniowe lub pourazowe kręgosłupa
Jak działa kolagen w rehabilitacji?
Zastosowanie kolagenu w rehabilitacji powoduje poprawę histologicznej struktury uszkodzonych tkanek. Przyjmowanie odpowiedniego preparatu, poprawia syntezę kolagenu w organizmie. Z kolei wprowadzanie kolagenu bezpośrednio w miejsce objęte stanem zapalnym lub zmianami przeciążeniowymi, pozwala uzyskać następujące efekty:
- regenerację włókien kolagenowych
- odbudowę uszkodzonych struktur stawowych, mięśniowych, więzadeł oraz ścięgien.
- zniwelowanie przewlekłego bólu
- złagodzenie objawów choroby reumatoidalnej stawów
Zastosowanie kolagenu w rehabilitacji pozwala pacjentowi zwiększyć sprawność ruchową. Warto jednak pamiętać, że kolagen w układzie trawiennym ulega rozkładowi na pojedyncze aminokwasy. Dlatego doustne przyjmowanie w postaci suplementu może nie przynieść efektów. Dobrym rozwiązaniem jest podawanie kolagenu w miejsce objęte zmianami chorobowymi w postaci iniekcji.
