Siedzący tryb życia, zbyt mała ilość ruchu oraz przyjmowanie nieprawidłowych pozycji podczas wykonywania codziennych czynności stanowią główne powody występowania wad postawy. Odpowiednio dopasowane ćwiczenia korekcyjne mogą skutecznie wyeliminować skutki powstałych zaburzeń oraz zapobiegać pogłębieniu się dysfunkcji aparatu ruchu.
Jakie są najczęstsze przyczyny wad postawy?
Wśród głównych przyczyn występowania wad postawy u dzieci i młodzieży możemy wymienić wyrabianie się nieprawidłowych nawyków. Garbienie się podczas odrabiania lekcji, nieprawidłowo ustawiona wysokość krzesła czy zbyt ciężki plecak mogą doprowadzić do poważnych dysfunkcji w obrębie układu kostnego, mięśni oraz stawów. Nie można przy tym zapomnieć o niewystarczającej ilości ruchu oraz siedzącym trybie życia.
W konsekwencji pojawia się szereg różnego rodzaju wad postawy oraz zaburzeń funkcji. Wśród najczęściej występujących schorzeń można wymienić skoliozę, czyli boczne skrzywienie kręgosłupa oraz zbytnie wygięcie kręgosłupa do przodu w odcinku lędźwiowym tzw. hiperlordozę. Do innych zaburzeń należy także hiperkifoza, objawiająca się nadmiernym wygięciem w tył w odcinku piersiowym. Odpowiednie zestawy ćwiczeń oraz rehabilitacja pozwalają na przywrócenie prawidłowych funkcji aparatu ruchu.
Ćwiczenia korekcyjne na płaskostopie
Płaskostopie powstaje na ogół w wyniku nadmiernego obciążania stóp przy jednoczesnym osłabianiu mięśni. Ćwiczenia korekcyjne mają na celu wyrobienie prawidłowego nawyku chodu, stawiania stóp podczas biegu oraz właściwe utrzymywanie ich podczas stania i siedzenia. Działania terapeutyczne nastawione są na przywrócenie prawidłowych warunków anatomicznych. Ponadto celem terapii jest dodatkowe wzmocnienie m.in. osłabionego mięśnia trójgłowego łydki. Kluczem do skuteczności działań jest prawidłowe ustawianie stóp podczas wykonywania treningu.
Fizjoterapeuta może zaproponować szereg ćwiczeń, mających na celu poprawę sprawności dziecka. Należą do nich między innymi obszerne krążenia stóp w siadzie prostym z nogami w rozkroku. Dodatkowo należy pamiętać o podpieraniu się na całych stopach. Podczas terapii płaskostopia często wykonuje się ćwiczenia w pozycji siedzącej na krześle, które polegają na wysokim unoszeniu pięty, przenoszeniu przedmiotów przy pomocy palców stóp oraz wykonywaniu tzw. krótkiej stopy.
Jak walczyć z wadami postawy?
W przypadku wad postawy u najmłodszych pacjentów lekarz ortopeda może zalecić wykonywanie odpowiednich ćwiczeń korekcyjnych oraz spotkania z fizjoterapeutą. Kluczowa pozostaje jednak zmiana nawyków dziecka. Odpowiednia dawka ruchu pozwoli na naturalne wzmocnienie mięśni i więzadeł stabilizujących kręgosłup. Jednocześnie doświadczony rehabilitant wskaże, jakie dyscypliny sportowe pomogą przy konkretnej wadzie postawy.
Ćwiczenia korekcyjne obejmują przede wszystkim kształtowanie prawidłowych nawyków oraz rozciąganie przykurczonych mięśni. Ponadto właściwie dopasowana terapia pozwoli na zwiększenie siły mięśni odpowiedzialnych za utrzymywanie ciała w odpowiedniej pozycji. W przypadku skoliozy należy dodatkowo wzmocnić mięśnie oddechowe i usprawnić wentylację oddechową.
Rehabilitacja wady postawy oprócz ćwiczeń może obejmować także terapię manualną oraz zastosowanie odpowiedniego sprzętu ortopedycznego. Doświadczony fizjoterapeuta poinstruuje przy tym rodzica, w jaki sposób wspierać nawyki utrzymywania prawidłowej postawy ciała. Regularnie wykonywane treningi nie tylko wzmocnią mięśnie posturalne, brzucha, grzbietu i prostowników nóg, ale także umożliwią ogólne poprawienie wydolności i sprawności dziecka.