Troczkami rzepki nazywane są włókna ścięgniste, będące częścią układu więzadłowego stawu kolanowego. Więzadło przyśrodkowe to troczek przyśrodkowy, który rozciąga się między nadkłykciem kości udowej a rzepką. Struktura ta odpowiedzialna jest przede wszystkim za stabilizację i utrzymywanie prawidłowego kierunku poruszania się rzepki. W
dzisiejszym artykule omówmy, w jaki sposób może dojść do uszkodzenia tkanek oraz na czym polega diagnostyka i leczenie zerwanych więzadeł.

 

 

Kiedy dochodzi do zerwania troczków rzepki?

Do zerwania troczków rzepki dochodzi na ogół wskutek urazu. Kontuzja może powstać podczas uprawiania sportu, gdy zawodnik zostaje uderzony bezpośrednio w wewnętrzną część kolana lub w wyniku nienaturalnego skręcenia stawu, gdy rzepka zmiana właściwy tor
ruchu i zostaje „wypchnięta” na bok. Uraz często następuje także podczas wykonywanie obrotów na wyprostowanej nodze np. w trakcie tańca. Warto przy tym podkreślić, iż do zerwania więzadeł może dojść również w wyniku ogólnych dysfunkcji stawów oraz nieprawidłowej budowy stawu kolanowego.

Zerwanie troczków rzepki – diagnostyka i leczenie

Podczas badania przedmiotowego zlokalizowany zostaje obszar bólu i niestabilności, co pozwala wskazać uszkodzoną strukturę. Jednocześnie diagnostyka powinna zostać przeprowadzona symetrycznie na obu kolanach. Do podstawowych technik badania fizykalnego zalicza się: test ślizgu, nachylenia, osiowej kompresji oraz badanie rotacji rzepki. Diagnostykę należy uzupełnić przy tym badaniem kierunku niestabilności rzepki, która najczęściej zachodzi w kierunku bocznym. Dodatkowo można wykonać badanie USG oraz rezonans magnetyczny, które pozwolą ocenić stan chrząstek i innych struktur w stawie kolanowym. W przypadku stwierdzenia zerwania lub naderwania troczka rzepki konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna. W zależności od dysfunkcji oraz obszaru uszkodzenia przeprowadzana jest rekonstrukcja troczka przyśrodkowego, które polega na odbudowaniu zerwanego w wyniku urazu więzadła przy pomocy implantu lub przeszczepu. Postępowanie operacyjne wymaga jednocześnie wdrożenia rehabilitacji, która umożliwi powrót pacjenta do sprawności. Zalecone zabiegi mają na celu przywrócenie prawidłowej ruchomości, siły mięśniowej oraz skorygowanie ewentualnych zaburzeń w obrębie kończyn dolnych.

Zerwanie troczków rzepki – rehabilitacja pozabiegowa

W ramach fizjoterapii najczęściej stosuje się techniki mające na celu: mobilizację stawu rzepkowo-udowego, zwiększenie elastyczności tkanek miękkich, automobilizację oraz ćwiczenia w otwartym i zamkniętym łańcuchu kinematycznym. Mobilizacje rzepki obejmują techniki, które są wykonywane w różnych kierunkach, np. górnym, dolnym oraz bocznym. Z kolei wśród powszechnie stosowanych procedur uelastyczniających wyróżnia się m.in. rozciąganie mięśnia czworogłowego uda, kiedy to fizjoterapeuta stopniowo pogłębia zgięcie
stawu kolanowego, wydłużając przy tym mięsień. Ponadto techniki rozciągania umożliwiają uelastycznianie innych struktur np. zginaczy stawu biodrowego, pasma biodrowo-piszczelowego oraz ścięgna Achillesa. Niekiedy stosowane są także masaże poprzeczne więzadeł oraz masaże funkcyjne, które pozwalają na zmniejszenie napięcia mięśniowego. Terapia może zostać uzupełniona odpowiednio dopasowanymi zabiegami z zakresu fizykoterapii, przykładowo krioterapią, która ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz ultradźwiękami, pozwalającymi na poprawienie ukrwienia tkanek. W codziennym leczeniu nie można zapomnieć także o roli samodzielnej automobilizacji. Brak wdrożenia terapii może doprowadzić bowiem do poważnych powikłań, takich jak chondromalacja rzepki oraz powstania zmian zwyrodnieniowych stawu.