Blizny, czyli zmiany skórne powstałe w wyniku uszkodzenia tkanki skóry właściwej, tworzą się u pacjentów po przebytych zabiegach chirurgicznych oraz urazach mechanicznych skóry. W miejscu przerwania włókien przez nacięcie, tworzy się tkanka łączna włóknista w celu ich odbudowania. W ten sposób zachodzi proces gojenia rany i powstaje blizna. U niektórych osób taki defekt skóry jest nie tylko problemem estetycznym, lecz także zdrowotnym. W takim przypadku pomóc mogą kompleksowe zabiegi fizjoterapii.

 

 

Jak przebiega proces gojenia blizny?

Proces gojenia blizny składa się z kilku etapów. Prawidłowo dobrane zabiegi fizjoterapii, wpływają na gojenie oraz zmniejszenie widoczności dojrzałej blizny. Wyróżnia się 3 etapy powstawania blizny:

• Stan zapalny – trwa od 48 do 72 godzin po zabiegu chirurgicznym. Dochodzi do powstawania skrzepów krwi w ranie, w celu jej zabezpieczenia jej przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, np. kurzem. Na tym etapie zostaje aktywowany proces powstawania nowej tkanki.
• Proliferacja – trwa od 10 do 15 dni po zabiegu i na tym etapie powstają nowe włókna kolagenowe oraz komórki skóry. Natomiast powstały ze skrzeplin strup, u większości pacjentów odpada.
• Dojrzewanie blizny – rozpoczyna się ok. 2 tygodnie po zabiegu chirurgicznym i może trwać do 2 lat. To długotrwały proces, w trakcie którego włókna kolagenowe formują się i zagęszczają. W ten sposób powstaje tzw. ,,stelaż” dla blizny, zapewniający jej podporę. Tkanka powoli zaczyna pokrywać się nabłonkiem.

Powikłania po nieprawidłowym powstaniu blizny

Blizna nie tylko może wyglądać nieestetycznie, lecz także może negatywnie wpływać na zdrowie. Do powikłań należą:

• Ból – jest skutkiem zrastania tkanki mięśniowej i powięziowej oraz ciągnięciem włókien kolagenowych. Ból może nasilać się podczas aktywności fizycznej.
• Przykurcze mięśniowe – wywołane są zrostami na różnych poziomach tkanki mięśniowej.
• Nieprawidłowa postawa ciała – jest wynikiem ograniczenia ruchomości mięśni oraz ich przykurczu, co prowadzi do patologicznej postawy ciała.
• Zaburzenie propriocepcji oraz sprawności układu ruchowego

Fizjoterapia przy bliznach po zabiegach chirurgicznych

Odpowiednio wcześnie rozpoczęta fizjoterapia po zabiegu chirurgicznym (np. cesarskim cięciu), wpływa na prawidłowy przebieg procesu powstawania blizny oraz pozwala zmniejszyć jej widoczność. U niektórych pacjentów blizny mogą stać się niezauważalne gołym okiem. Zależy to od rodzaju nacięcia włókien oraz predyspozycji organizmu. W początkowym etapie, zabiegi fizjoterapii obejmują tkanki sąsiadujące z raną (na tym etapie blizna jeszcze nie występuje). Polegają na odpowiednim poruszaniu skórą, a dopiero po pewnym czasie, gdy blizna zostanie zasklepiona, przechodzi się do pracy nad właściwą zmianą. Do często stosownych zabiegów należą:

• Rolowanie fałdu skóry wzdłuż blizny – polega na chwyceniu 3 i 4 palcem skóry po obu stronach blizny, a następnie delikatnym przesuwaniu palców wzdłuż jej linii, aż do końca.
• Pionowe unoszenie blizny – zabieg polega odpowiednim chwyceniu skóry po obu stronach blizny i jej delikatnym unoszeniu (oddzielaniu od tkanki mięśniowej).
• Mobilizacja chwytem “S” – w tym celu kciuk jednej dłoni jest przyłożony po lewej stronie blizny, w górnej części. Z kolei kciuk drugiej dłoni jest przyłożony po prawej stronie blizny, w dolnej części. Następnie wykonywany jest ruch formujący bliznę w kształt litery ,,S”.
• Mobilizacja końców blizny – w tym celu palce wskazujące należy przyłożyć do skóry, na obu końcach blizny. W kolejnym etapie trzeba delikatnie je przesunąć, aby kształt blizny przypominał literę ,,C”.
• Mobilizacja spiralna – polega na wykonywaniu ruchów spiralnych palcami, zaczynając od początku i przesuwając je do końca blizny.
• Kinesiotaping – polega na przyklejeniu specjalnych taśm (wokół blizny lub na niej), które zmniejszają ból w początkowym okresie gojenia oraz wpływają na prawidłową strukturę włókien kolagenowych.
• Jaki zabiegi fizykoterapii wspomagają usuwanie blizn?

W usuwaniu blizn uzupełnieniem manualnych zabiegów fizjoterapii może być fizykoterapia: laseroterapia, jonofereza, ultradźwięki lub krioterapia. Odpowiednie postępowanie fizjoterapeutyczne przy bliznach po zabiegach chirurgicznych, usprawnia mikrokrążenie, poprawia elastyczność tkanek oraz ich wpływa na ich formowanie się. To sprawia, że proces gojenia rany przebiega prawidłowo, a powstała blizna może być niezauważalna. Fizjoterapię należy rozpocząć odpowiednio wcześnie po zabiegu chirurgicznym.