Choroba Hashimoto to przewlekły autoimmunologiczny stan zapalny gruczołu tarczowego. Schorzenie wywołuje niejednoznaczne objawy, dlatego jego diagnostyka jest utrudniona. Do dziś naukowcy nie wynaleźli skutecznego leku, ale przyjmowanie odpowiednich preparatów, pozwala zniwelować objawy i zapobiegać degradacji organizmu. Ważna jest również dieta oraz tryb życia. Jakie są objawy choroby i jak przebiega leczenie?

 

 

Co to jest choroba Hashimoto?

Choroba Hashimoto została wykryta przez japońskiego lekarza o nazwisku Hakaru Hashimoto – stąd wzięła się jej nazwa. To schorzenie autoimmunologiczne, które powstaje przez błędną reakcję układu odpornościowego. Związane jest z obecnością przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie i tyreoglobulinie.  Organizm traktuje białka tarczycowe jako wrogie, przez co wytwarza przeciwciała, które hamują aktywność enzymu odpowiedzialnego za prawidłową produkcję hormonów tarczycy. Schorzenie w ostatnich latach dotyka coraz więcej młodych kobiet i mężczyzn. Często występuje Hashimoto w ciąży, które po urodzeniu dziecka przechodzi w postać utajoną. To powoduje, że choroba daje o sobie znać, nawet po kilku latach od porodu.

Choroba Hashimoto – przyczyny występowania

Choroba Hashimoto należy do grupy schorzeń autoimmunologicznych. Jej przyczyny nie są do końca ustalone. Zadaniem układu odpornościowego jest eliminacja obcych ciał, które wywołują infekcje. Natomiast schorzenie powoduje, że organizm zaczyna produkować przeciwciała, które niszą zdrowe komórki – przeciwciała ATY-TOP ab. Skierowane są przeciwko peroksydazie tarczycowej (TPO), która przekształca jodki w jod. Pierwiastek ten jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczycy i produkcji hormonów. Taki stan wywołuje z czasem niedoczynność tarczycy. U niektórych pacjentów choroba Hashimoto występuje wraz z cukrzycą, reumatoidalnym zapaleniem stawów lub zespołem Addisona.

Choroba Hashimoto – objawy

Choroba Hashimoto u wielu osób w początkowej fazie, nie wywołuje silnych objawów. Dlatego zostaje wykryta dopiero, gdy pojawią się zaburzenia tarczycy. U niektórych pacjentów na początku dochodzi do nadczynności tarczycy i przerostu gruczołu tarczowego. Natomiast w późniejszym etapie powstaje niedoczynność tarczycy, a gruczoł może ulegać zmniejszaniu. Natomiast objawy, na które warto zwrócić uwagę to:

• znaczne osłabienie kondycji
• rozdrażnienie i stany depresyjne
• sucha skóra (miejscami zaczyna się łuszczyć)
• wzrost wagi ciała, wskutek spowolnienia metabolizmu
• wydłużone i nieregularne miesiączki i obfite krwawienie
• ochrypły głos
• słabe włosy i paznokcie
• osłabiona pamięć i koncentracja
• bóle mięśni i stawów (nasilają się po wysiłku fizycznym)
• wole tarczycowe
• zaburzenie funkcjonowania jajników i problemy z zajściem w ciążę
• spadek libido
• problemy z potencją
• uczucie ściskania w gardle

Czynniki zwiększające ryzyko zachorowania na chorobę Hashimoto

Pomimo że przyczyny choroby nie do końca znane, to istnieje kilka czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania. Należą do nich:

• przewlekły stres i nerwice
• płeć – choroba częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn
• czynniki genetyczne
• infekcje wirusowe i bakteryjne, które zaburzają pracę układu odpornościowego
• nadmiar jodu

Rozpoznanie choroby Hashimoto

Lekarz przeprowadza badanie palpacyjne, podczas którego może wyczuć ewentualne guzki i powiększenie gruczołu tarczowego. Gruczoł może mieć twardą lub gumowatą powierzchnię. Kluczowe jest wykonanie badań krwi, które pozwalają określić poziom przeciwciał anty-TPO-Ab, a także przeciwciał antytyreoglobulinowych (anty-TgAb) oraz przeciwciał przeciw receptorom TSH (przeciwciała TRAb). Jeżeli stężenie jest podwyższone, świadczy to o Hashimoto. U pacjentów wykonuje się badanie hormonów tarczycy T3 i fT3 (trijodotyroniny) oraz T4 i fT4 (tyroksyny).

Podczas wizyty endokrynolog wykonuje USG tarczycy, które pozwala wykryć zmiany, np. miąższ lub guzki. W przypadku znacznego przerostu lub podejrzenia guzków tarczycy, wykonywana jest igłowa biopsja aspiracyjna tarczycy (BAC). Nieleczone Hashimoto powoduje uszkodzenie tarczycy, która produkuje za mało hormonów. Dlatego konieczne jest ich uzupełnianie za pomocą odpowiednich preparatów.

Choroba Hashimoto – leczenie

Choroba Hashimoto najczęściej nie może zostać całkowicie zlikwidowana. Nie ma bowiem przyczynowego leczenia autoimmunologicznego zapalenia tarczycy. Leczenie polega na przyjmowaniu leków z hormonami tarczycy, głównie L-tyroksyny – jeśli występuje niedoczynność. Lek jest najczęściej dobrze tolerowany i przywraca prawidłowe funkcje w organizmie. Kluczową rolę odgrywają systematyczne wizyty u endokrynologa, którego należy informować o ewentualnym zaostrzeniu objawów. Również styl życia odgrywa ważną rolę w leczeniu tego schorzenia. Organizmowi należy dostarczać odpowiednią dietę zażywając żelazo, cynk, selen czy witaminę D. W niektórych
przypadkach zalecane jest wyeliminowanie spożywania glutenu.

Początki Hashimoto nie wywołują silnych objawów, ale z czasem dochodzi do niedoczynność tarczycy. Nieleczona choroba może prowadzić do uszkodzenia układu krążenia, ponieważ zaburza pracę układu krążenia. Mężczyźni z chorobą Hashimoto mogą mieć problemy z potencją oraz niepłodnością. Natomiast u kobiet występują problemy z zajściem w ciążę oraz spadek libido. W przypadku odczuwania objawów, należy jak najprędzej udać się do lekarza.