Choroba Parkinsona to przewlekła, postępująca choroba zwyrodnieniowa układu nerwowego i jest jedną z najczęstszych schorzeń neurodegeneracyjnych. Nieuchronnie prowadzi ona do upośledzenia czynności ruchowych, jak i funkcji poznawczych.

Fizjoterapia w chorobie Parkinsona pozwala spowolnić rozwój choroby, a pacjenci mogą dłużej cieszyć się życiem. Odpowiednio wcześnie rozpoczęte zabiegi przedłużają czas sprawności ruchowej i samodzielności chorego. Dlatego tuż po rozpoznaniu schorzenia, należy rozpocząć odpowiednie zabiegi i ćwiczenia.

 

 

Cele fizjoterapii w chorobie Parkinsona

Podstawą zachowania samodzielności jest kinezyterapia. Odpowiednio dobrane ćwiczenia poprawiają sprawność  motoryczną, wzmacniają układ mięśniowy, co wpływa na postawę ciała. Poza tym zapobiegają przykurczom w rejonie obręczy barkowej oraz zginaczy stawów biodrowych. Ćwiczenia z pacjentem pozytywnie wpływają na układ oddechowy, elastyczność kręgosłupa oraz prawidłową ruchomość klatki piersiowej, która u cierpiących na chorobę Parkinsona ulega zapadaniu.

Lepsza sprawność ruchowa pacjenta

Choroba Parkinsona z czasem powoduje utratę zdolności uczenia się nowych wzorców ruchowych, dlatego odpowiednio dobrane ćwiczenia pozwalają jak najdłużej zachować tę umiejętność. Poza tym, fizjoterapia w chorobie Parkinsona pozwala zachować wzorce ruchowe, które wraz z rozwojem schorzenia ulegają pogorszeniu. Dlatego kluczową rolę odgrywają systematyczne zabiegi i ćwiczenia, dzięki którym chory może zachować jak najdłużej sprawność ruchową. Pacjenci tracą zdolność wykonywania ruchów złożonych, dlatego podczas fizjoterapii wykonywane jest jak najwięcej ćwiczeń z tego typu ruchami. Natomiast w zaawansowanym stadium, przeprowadza się ćwiczenia ruchów prostych, które składają się na złożone.

Podtrzymywanie koordynacji ruchowej i równowagi

Choroba Parkinsona wywołuje zaburzenia koordynacji ruchowej, a pacjent ma coraz większe problemy z zachowaniem równowagi. Dlatego w początkowym etapie, wykonywane są ćwiczenia, których celem jest wzmacnianie odruchów obronnych przed upadkiem w wyniku utraty równowagi. Należy je przeprowadzać w pozycjach stabilnych, jak i chwiejnych. Dzięki temu chory utrwala określone nawyki ruchowe i może jak najdłużej samodzielnie funkcjonować.

Ćwiczenia chodu w chorobie Parkinsona

Choroba Parkinsona powoduje utratę zdolności prawidłowego chodzenia. Pacjent zaczyna stawiać niepewne i coraz drobniejsze kroki. Pogarszający się stan, negatywnie wpływa na jego psychikę i z czasem uniemożliwia samodzielne funkcjonowanie. Dlatego fizjoterapia powinna być rozpoczęta tuż po zauważeniu pierwszych objawów zaburzenia chodu. Podczas ćwiczenia chodu, pacjent jest cały czas asekurowany przez fizjoterapeutę, dzięki czemu czuje się bezpieczniej. Pomocnym bodźcem podczas ćwiczeń jest muzyka, która wpływa na tempo i rytm poruszania się. Pacjent pokonuje też niewielkie przeszkody na podłodze, np. przedmiot o wielkości książki. To pozwala mu w maksymalnym stopniu skupić się na wykonywaniu pojedynczych kroków. W trakcie zajęć pacjent wykonuje skręty tułowia, zmianę kierunku poruszania się oraz ćwiczenia imitujące codzienne czynności, np. podnoszenie siatki z zakupami, wyciąganie kluczy z kieszeni, itd.

Fizjoterapia pacjenta cierpiącego na chorobę Parkinsona polega również na ćwiczeniu mięśni twarzy, co ma wpływa na mowę oraz wyrażanie emocji. U chorych z czasem pojawia się tzw. maskowata twarz. Poza tym pacjent uczy się oddychać, co podtrzymuje prawidłowe funkcjonowanie układu oddechowego. Odpowiednio wcześnie rozpoczęta rehabilitacja pozwala zachować sprawność pacjenta jak najdłużej oraz pozytywnie wpływa na psychikę.