Drenaż limfatyczny należy do najskuteczniejszych metod leczenia obrzęków limfatycznych. Wykonywany jest za pomocą sprzętów lub manualnie. Jego celem jest pobudzenie pracy naczyń limfatycznych, dzięki czemu nadmiar limfy zostaje odprowadzony, a obrzęk zanika. Kiedy warto zastosować masaż limfatyczny?
Drenaż limfatyczny – na czym polega?
Drenaż limfatyczny ma na celu pobudzenie pracy komórek mięśniowych naczyń limfatycznych, a także wytworzenie nowych naczyń obocznych. Drenaż limfatyczny znacznie różni się od klasycznego masażu pod względem wykonania, jak i celu leczniczego. Polega na wykonywaniu różnych rodzajów ruchów, które stymulują układ limfatyczny. Należą do nich ruchy:
- Głaskanie – przypomina wyciskanie i jego celem jest przygotowanie wybranej partii ciała pacjenta do dalszych etapu zabiegu.
- Rozcieranie – wykonywane są ruchy: koliste, pociągłe lub spiralne. Rozcieranie koliste polega na wykonaniu kilku kółek, a następnie przesunięciu dłoni do miejsca, w którym wykonywane koła zachodzą na ok. 1/3 kółek w miejscu poprzednim. Rozcieranie posuwiste polega na głębokim przesuwaniu palców lub dłoni w miejscu obrzęku. Natomiast rozcieranie spiralne polega na wykonywaniu kółek i przesuwaniu dłoni w miejscu obrzęku.
- Ugniatanie – wykonywane jest na końcu drenażu, ponieważ jego celem jest popchnięcie chłonki.
Drenaż limfatyczny przyspiesza usuwanie zastojów limfy oraz zapobiega powstawaniu nowych. W zależności od stopnia obrzęku, można go wykonywać nawet kilka razy dziennie z tempem ok. 15 ruchów na minutę. Każdy zabieg zostaje rozpoczęty od miejsc wolnych od obrzęków, a następnie następuje przejście do miejsc, w których doszło do zastoju limfy. Taka technika pozwala uzyskać najlepszy efekt i znacznie przyspiesza usuwanie obrzęku.
Bandażowanie podczas drenażu limfatycznego
W leczeniu obrzęku limfatycznego, kluczową rolę pełni ucisk zewnętrzny. Do tego celu stosowane są bandaże o niskim stopniu rozciągliwości, przez co utrzymują niskie ciśnienie spoczynkowe w tkankach. To pozwala utrzymywać na kończynie bandaż przez 24 godziny na dobę. W kolejnej, mniej intensywnej fazie terapii na obrzękniętych kończynach pacjenci noszą specjalne pończochy lub rękawy medyczne. Elementy te są dobierane indywidualnie dla każdego pacjenta, po dokonaniu pomiarów. W leczeniu obrzęku limfatycznego wykorzystuje się kompresję minimum drugiej klasy ucisku – w odpowiednio do stanu pacjenta oraz jego reakcji na ucisk.
Kinezyterapia i drenaż limfatyczny
Drenaż limfatyczny w leczeniu obrzęku dodatkowo może zostać wspomagany ruchem. W tym celu z pacjentem wykonywane są ćwiczenia o umiarkowanym stopniu intensywności, bez dodatkowego obciążenia, lecz tylko z minimalnym oporem, który wywołuje efekt pompy mięśniowej. Drenaż limfatyczny może być uzupełniony ćwiczeniami oddechowymi, które wspomagają transport chłonki. Zabieg można stosować wspomagająco również w leczeniu żylaków nóg, ponieważ udrażnia płytko położone żyły i zapobiega powstawaniu niebezpiecznych zakrzepów.
W trakcie wykonywania drenażu limfatycznego, skóra jest chłodna, ponieważ nie jest to masaż relaksujący. Może być również stosowany u pacjentów po przebytym zabiegu rozbijania tkanki tłuszczowej, ponieważ przyspiesza jej wydalanie.
