Sen odgrywa kluczową rolę w procesie regeneracji organizmu oraz wpływa na stan psychiczny. Natomiast jego zaburzenie, negatywnie wpływa na stan fizyczny i psychiczny. Jednak ważne jest również wybudzanie, które powinno przebiegać spokojnie. Natomiast u niektórych osób pojawia się paraliż nocny, który wywołuje silny lęk. Jednak czy rzeczywiście jest niebezpieczny dla życia?
Paraliż nocny – czym jest?
Paraliż nocny jest określany mianem sennego lub przysennego. To stan, który u niektórych osób pojawia się w najintensywniejszej fazie snu, czyli REM. Paraliż senny występuje, gdy mózg wybudzi się ze snu szybciej niż ciało. W takim stanie zaczyna reagować na bodźce zewnętrzne. Natomiast ciało nadal pozostaje uśpione i nie odbiera w pełni impulsów przesyłanych przez ten organ. Paraliż najczęściej utrzymuje się do kilkudziesięciu sekund. Może wystąpić podczas zasypiania lub nagłego wybudzenia, np. pod wpływem głośnego dźwięku budzika.
Jak objawia się paraliż nocny?
Paraliż nocny może pojawić się u każdego i wiele osób nie jest w pełni świadoma jego występowania. Do charakterystycznych objawów tego stanu należą:
- silny lęk, który graniczny z paniką
- przyspieszony i spłycony oddech
- szybsze bicie serca, powyżej 100 uderzeń na minutę
- uczucie przygniatania ciała
- hałas w uszach
Objawy paraliżu nocnego są wynikiem paniki w wyniku niemożności poruszania ciałem – do kilkudziesięciu sekund.
Jakie są przyczyny paraliżu nocnego?
Paraliż nocny może mieć wiele przyczyn. Przyjmuje się, że za jego powstawanie może odpowiadać zaburzenie wydzielania krążących w mózgu neurotransmiterów – GABA i glicyny. To z kolei wywołuje zahamowanie neuronów w rdzeniu kręgowym, które odpowiadają za prawidłowe napięcie mięśni. Innymi przyczynami paraliżu sennego mogą być:
- długotrwały i silny stres, np. w wyniku wykonywanej pracy
- zasypianie o różnych godzinach, np. w przypadku pracy zmianowej
- przyjmowanie substancji psychoaktywnych
- bezdech senny
U wielu osób zaburzenie ma podłoże genetyczne i jest dziedziczone po rodzicach lub dziadkach.
Jak leczyć paraliż nocny?
Paraliż nocny u większości osób nie jest stanem chorobowym, dlatego nie można go leczyć farmakologicznie. Natomiast w przypadku, gdy występuje wskutek innego stanu chorobowego (np. narkolepsji), to kluczową rolę pełni zdiagnozowanie przyczyny i jej leczenie. W celu wykrycia paraliżu sennego, konieczne jest wykonanie badania elektroencefalograficznego, czyli EEG. Dzięki temu można go zdiagnozować i podjąć leczenie przyczyny. Jak można wyjść ze stanu paraliżu sennego? Przede wszystkim należy zachować spokój i w miarę możliwości poruszyć choćby jednym palcem stopy lub dłoni. Nawet najmniejszy ruch może pobudzić ciało.
Paraliż nocny jest zjawiskiem, które ma wiele przyczyn. Jeśli pojawia się często, warto udać się do lekarza, aby w razie potrzeby wykonał badania. Pomimo że w większości przypadków nie jest to zjawisko niebezpieczne, to warto zdiagnozować przyczynę i w razie potrzeby zastosować leczenie.
