Hipersomnia to nadmierna senność, której pozornych przyczyn upatruje się w nieregularnym trybie życia i krótkim czasem snu. Powoduje obniżenie energii w ciągu dnia oraz przewlekłe uczucie senności. Jednak w rzeczywistości to choroba będąca skutkiem zaburzenia pracy ośrodkowego układu nerwowego. Jakie są typy hipersomnii i co zrobić, aby pozbyć się nadmiernej senności?
Hipersomnia – co to jest?
Hipersomnia to nadmierna senność w ciągu dnia oraz odczuwanie potrzeby długiego czasu snu. Okresowo zaburzenie snu pojawia się
u większości osób i jest naturalnym zjawiskiem. Dochodzi do niego m.in. wskutek okresowego i silnego stresu. Zaburzenia snu mogą być też spowodowane niezdrową dietą lub używkami, np. mocną herbatą lub kawą w godzinach wieczornych. Jednak są to czynniki, które w znacznym stopniu można wykluczyć lub zniwelować. W takim przypadku sen powinien wrócić do normy. Natomiast hipersomnia występuje, gdy pomimo odpowiedniej ilości czasu snu, senność w ciągu dnia nadal występuje.
Typy Hipersomnii
Hipersomnia dzieli się na pierwotną (narkolepsję i hipersomnię idiopatyczną) oraz wtórną. Pierwszy typ charakteryzuje się 4 głównymi objawami. Należą do nich:
- Nadmierna senność – może skutkować drzemkami w ciągu dnia, po których pacjent czuje się wypoczęty. Jednak po kilku godzinach problem powraca.
- Utrata napięcia mięśniowego – pojawia się obustronnie i krótkotrwale. Jednak wskutek chwilowego napięcia mięśni, dochodzi do upadków, których skutkiem są urazy, m.in. stłuczenia. Pacjent podczas napadu hipersomnii, zachowuje świadomość tego, co się dzieje.
- Paraliż senny – uniemożliwia krótkotrwałe poruszanie się oraz mowę. Pojawia się w fazie zasypiania lub budzenia się.
- Zaburzenia wzroku – towarzyszą im zaburzenia słuchu i czucia, które występują w fazie przechodzenia w sen.
Narkolepsja prawdopodobnie jest wywołana zaburzenia układu dopaminergicznego i noradrenergicznego. Z kolei hipersomnia idiopatyczna wywołuje nadmierną senność w ciągu dnia, pomimo długiego czasu snu. Kluczową rolę odgrywa higiena snu, o którą chory powinien zadbać.
Hipersomnia wtórna może wynikać ze współistniejących lub przebytych chorób. Należą do nich:
- zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych,
- padaczka,
- stwardnienie rozsiane,
- schizofrenia, afektywna choroba dwubiegunowa,
- depresja,
- anemia,
- obturacyjny bezdech senny,
- zespół niespokojnych nóg,
- zaburzenia pracy układu krążenia i oddechowego,
- przebyte urazy głowy.
Skutki hipersomni
Hipersomnia niesie za sobą poważne konsekwencje. Dlatego nie wolno lekceważyć tego zaburzenia. Osoby cierpiące na nadmierną senność zmagają się z:
- osłabieniem koncentracji,
- problemami w pracy zawodowej,
- ryzykiem wypadku podczas prowadzenia samochodu,
- urazami wskutek upadku,
Hipersomnia – leczenie choroby
Hipersomnia powinna być leczona, aby nie dopuścić do poważnych konsekwencji, np. urazów głowy podczas upadku. W leczeniu stosowane są leki stymulujące, m.in. pochodne amfetaminy. W trakcie terapii, chory spędza w łóżku ok. 8 godzin i próbuje spać. Natomiast w ciągu dnia zostają zaplanowane drzemki. Celem metody jest zwiększenie kontroli nad napadami senności w ciągu dnia. Ważny jest regularny tryb życia oraz stosowanie zasad dobrego snu w nocy. Niejednokrotnie hipersomnia wymaga możliwie szybko podjęcia leczenia w specjalistycznym gabinecie medycyny zajmującym się zaburzeniami snu.
Sposoby na wyspanie się
Sen jest niezbędny do prawidłowej regeneracji organizmu. Dlatego o jakość snu powinny w szczególności dbać osoby zmagające się
z hipersomnią. W celu poprawy jakości snu, warto zastosować następujące zasady:
- codziennie kłaść się spać o zbliżonej godzinie,
- zasłonić okna w sypialni oraz wyłączyć urządzenia emitujące hałas,
- spać w wygodnym łóżku,
- unikać jedzenia ciężkostrawnych posiłków przed snem,
- nie wykonywać ćwiczeń fizycznych przed snem, lecz w ciągu dnia,
- przewietrzyć sypialnię przed zaśnięciem.
Hipersomnia to podstępne zaburzenie, z którego wiele osób nie zdaje sobie sprawy. Przewlekła senność, często jest kojarzona z przemęczeniem lub nieregularnym trybem życia. Jednak w takich przypadkach po wypoczynku, senność w ciągu dnia zanika. Natomiast osoby zmagające się z hipersomnią, cierpią na senność w ciągu dnia, pomimo długiego czasu snu.