Tężyczka to nadmierna pobudliwość nerwowo-mięśniowa, która powoduje mimowolne i silne skurcze mięśni. Przyczyną schorzenia może być niskie stężenie wapnia lub magnezu w organizmie, ale nie tylko. Jak rozpoznać dokładne objawy schorzenia? Jak przebiega jego leczenie?

 

 

Tężyczka – przyczyny występowania

Tężyczka dzieli się na dwa rodzaje: utajoną i jawną.

Przyczyną tężyczki utajonej może być niedobór wapnia, spowodowany niedostateczną ilością tego pierwiastka w diecie, jak również niedobór potasu i magnezu (hipomagnezemia). Ten typ jest również związany z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego, stosowaniem diuretyków czy aminglikozydów. Tężyczka utajona wywołuje nadpobudliwość mięśniową w organizmie, ale nie występują w tym etapie niekontrolowane skurcze mięśni ( w wyniku zaburzeń elektrolitowych istnieje gotowość do wystąpienia objawu np skurczu mieśnia, ale musi zadziałać bodziec, który go wywoła).

Tężyczka jawna najczęściej jest skutkiem zaburzeń funkcjonowania układu hormonalnego (związana jest z hipokalcemią). Dochodzi do tego po usunięciu gruczołu przytarczycowego lub wskutek nieprawidłowości w funkcjonowaniu gruczołu tarczycy oraz innych chorób, w przebiegu których dochodzi do zmniejszenia stężenia wapnia we krwi.  Ten typ schorzenia może zostać wywołany również długotrwałym zażywaniem leków moczopędnych, które wypłukują z organizmu pierwiastki odpowiedzialne za prawidłową pracę układu mięśniowego. Częstą przyczyną tężyczki jawnej jest również zanik grasicy. Natomiast ryzyko jej wystąpienia zwiększają: cukrzyca, choroby tarczycy oraz alergie.

Tężyczka – objawy schorzenia

Tężyczka wywołuje dokuczliwe i charakterystyczne objawy, dzięki czemu łatwo można ją rozpoznać. Dokuczliwym objawem są niekontrolowane skurcze mięśni, które wywołują ból. Najczęściej rozpoczynają się od rąk, powodując zgięcie stawów 4 – 5 palca, podczas gdy kciuk, palec środkowy i wskazujący pozostają wyprostowane. Następnie skurcze zaczynają wędrować do przedramion i ramion, a w końcowej fazie obejmują klatkę piersiową i nogi. To najbardziej dokuczliwe objawy tężyczki, natomiast do pozostałych można zaliczyć:

• światłowstręt i drżenie powiek
• skurcze mięśni krtani
• podwójne widzenie
• zaburzenia oddychania wskutek nieprawidłowego skurczu oskrzeli
• drżenie ust
• mrowienie kończyn
• bóle migrenowe
• kołatanie serca wskutek nieprawidłowych skurczów i rozkurczów mięśnia sercowego
• utrata przytomności

Natomiast dodatkowe objawy można podzielić ze względu na typ schorzenia. Tężyczka utajona może dawać nietypowe objawy ze strony różnych narządów i układów. Dolegliwości sugerujące chorobę to objaw Chwostka (gwałtowne skurcze mięśni mimicznych twarzy po uderzeniu młoteczkiem neurologicznym w okolicę policzka, ok. 2 cm od płatka ucha – w brzeg mięśnia żwacza), objaw Trousseau (polega na przykurczu palców dłoni oraz ich ustawienia w postaci tzw, ręki położnika, po wygenerowaniu niedokrwienia – np. poprzez uciśnięcie ramienia mankietem do mierzenia ciśnienia tętniczego), omdlenia, zaburzenia mowy, problemy ze snem oraz osłabiona koncentracją. Z kolei tężyczka jawna charakteryzuje się też: problemami ze snem, przewlekłym osłabieniem organizmu, wzdęciami, zaburzeniami pracy serca, skurczami mięśni palców oraz drętwieniem kończyn.

Tężyczka – leczenie

Leczenie tężyczki w zaawansowanym stadium najczęściej odbywa się podczas hospitalizacji pacjenta i polega na dożylnym podaniu preparatu z wapniem. Poza tym, lekarz diagnozuje przyczynę niedoboru tego pierwiastka, np. wskutek choroby tarczycy. W takim przypadku pacjent zostaje również skierowany na leczenie endokrynologiczne. Kluczową rolę w leczeniu, jak i zapobieganiu występowania tężyczki pełni dieta. Powinny znaleźć się w niej produkty z wysokim stężeniem wapnia, do których należą:

• mleko pełne i produkty mleczne, np. sery, jogurty, itd.
• żółtka jaj
• czekolada mleczna
• ryby(sardynki, łosoś lub szprot)
• warzywa: brokuły, szpinak, pietruszka i buraczki czerwone

Jeżeli współistnieje zmniejszone stężenie magnezu i potasu, dołącza się odpowiednie preparaty.

Tężyczka to niebezpieczna przypadłość, ponieważ może zagrażać życiu pacjenta. Najczęściej ma to miejsce, gdy wystąpi silny skurcz krtani, który uniemożliwia oddychanie. Ponadto zaburzenia pracy serca mogą doprowadzić do zawału. Dlatego pod żadnym pozorem nie wolno lekceważyć tego schorzenia, lecz jak najprędzej trzeba udać się do lekarza. Efekt w leczeniu mogą przyspieszyć zabiegi fizjoterapeutyczne.