Powrót do zajęć sportowych po wstrząśnieniu mózgu

Powrót do zajęć sportowych po wstrząśnieniu mózgu

Wstrząśnienie mózgu potocznie nazywane wstrząsem mózgu, powstaje wskutek uderzenia głowy. To zespół kliniczny charakteryzującym się natychmiastowym i przelotnym zaburzeniem funkcji nerwowych, zaburzeniami widzenia oraz utratą równowagi wskutek urazu mechanicznego.

 

mężczyzna z opatrunkiem na czole

 

U niektórych osób nie powoduje zmian w strukturze mózgu, a u innych tak. Przypadłość często dotyka zawodowych sportowców, jak i osoby uprawiające sport amatorsko, np. sztuki walki, jazda na rowerze lub rolkach, itd.  Pacjenci z deficytami neurologicznymi w wyniku urazu, powinni systematycznie poddawać się okresowej kontroli lekarskiej i fachowej fizjoterapii ruchowej. Kluczową rolę w powrocie pacjenta do aktywności sportowej, pełnią zabiegi rehabilitacyjne prowadzone już we wczesnym stadium wstrząśnienia mózgu.

Wstrząśnienie mózgu – przyczyny

Do wstrząśnienia mózgu dochodzi zarówno u dzieci, jak i osób dorosłych. Do jego przyczyn najczęściej należą:

  • wypadki komunikacyjne
  • pobicia i urazy sportowe
  • uderzenia głową w twardy przedmiot (zwłaszcza częścią potyliczną)

Bez względu na przyczynę, warto znać objawy, które wtedy występują i jak najwcześniej rozpocząć leczenie.

Wstrząśnienie mózgu – objawy

Wstrząśnienie mózgu może wywoływać mniej lub bardziej intensywne objawy, które występują tuż po uderzeniu w głowę:

  • nagła utrata pamięci – pacjent nie pamięta, co się stało
  • ból i zawroty głowy
  • zaburzenia oddechu i zaburzenia rytmu serca
  • rozdrażnienie i dezorientacja
  • problemy z mową
  • wymioty
  • nadwrażliwość na hałas
  • zaburzenia osobowości
  • śwatłowstręt
  • zaburzenia równowagi
  • opóźnienie reakcji
  • utrata przytomności – w cięższych przypadkach

Wstrząśnienie mózgu to niebezpieczna przypadłość, ponieważ może dojść do uszkodzenia jego struktur lub krwotoku wewnętrznego. Dlatego należy stosować się do zaleceń lekarza oraz we wczesnym stadium rozpocząć rehabilitację w celu powrotu do zdrowia i aktywności sportowej. Warto pamiętać, że podczas wypadku dochodzi często do urazu czaszki i krwotoku wewnętrznego W takim przypadku leczenie i rehabilitacja przebiega dłużej oraz jest planowana na każdym etapie powrotu do zdrowia. U niektórych pacjentów, objawy mogą występować po kilku godzinach od momentu uderzenia lub urazu głowy.

Wstrząśnienie mózgu – powrót do zdrowia

Powrót do uprawiania sportu po wstrząśnieniu mózgu wymaga czasu, odpowiedniego leczenia, cierpliwości oraz rehabilitacji. Zadaniem leczenia szpitalnego jest zminimalizowanie ryzyka uszkodzenia struktur oraz regeneracja mózgu. Natomiast celem rehabilitacji jest przywrócenie pełnej sprawności psychofizycznej chorego. Wstrząśnienie przez dłuższy czas może wywoływać problemy z pamięcią, koncentracją, bezsenność oraz ból głowy, ale z czasem te objawy zanikają. Ważne są wczesne zabiegi fizjoterapeutyczne, które w niektórych przypadkach rozpoczynają się już w trakcie hospitalizacji – w zależności od stanu pacjenta. Najczęściej wykonywane są ćwiczenia bierne w celu usprawnienia krążenia krwi i zapobieganiu powstania odleżyn. Wraz z polepszaniem się stanu zdrowia pacjenta, wykonuje on ćwiczenia czynne pod okiem fizjoterapeuty. Dzięki temu poprawia się zakres ruchowy oraz wewnętrzne czucie stawów. Jeśli stan pacjenta na to pozwala, ćwiczenia są wykonywane już po pierwszej dobie pobytu w szpitalu.

W fizjoterapii wykorzystuje się metodę PNF, czyli proprioceptywne nerwowo-mięśniowe torowanie ruchu. Pozwala pacjentowi na odczuwanie własnego ruchu oraz odtwarzanie wzorców ruchowych. Podczas ćwiczeń można wykorzystać dodatkowy sprzęt, który ułatwia ćwiczenia, np. taśmy MVS lub piłki gimnastyczne. Do najczęściej wykonywanych ćwiczeń w późniejszym stadium należą:

  • ćwiczenia wytrzymałościowe – ich celem jest zwiększenie sprawności funkcjonalnej ciała pacjenta
  • ćwiczenia oporowe – wzmacniają włókna mięśniowe
  • biofeedback – aktywność, która wykorzystuje bodźce wzrokowe lub słuchowe

Powrót do sportu po wstrząśnieniu mózgu musi przebiegać powoli, aby nie doszło do kolejnego wstrząsu, np. w wyniku zawrotów głowy i upadku. Pełny okres leczenia zależy od stanu pacjenta, który powinien wprowadzać wysiłek fizyczny stopniowo, aby organizm nadążył się do niego adaptować. Po odzyskaniu sprawności ruchowej, warto profilaktycznie stosować zabiegi fizjoterapeutyczne.