Blizny – przyczyny powstawania, leczenie i rehabilitacja

Blizny – przyczyny powstawania, leczenie i rehabilitacja

Blizny to zmiany skórne, które powstają wskutek przerwania ciągłości skóry wskutek urazów czy zabiegów operacyjnych. Pomimo że nie stanowią zagrożenia dla zdrowia, to zaburzają funkcjonalność i estetykę skóry. Jakie są dokładne przyczyny ich powstawania i metody leczenia?

 

blizna

 

Blizny – przyczyny powstania

Blizny powstają wskutek uszkodzeń mechanicznych głębokiej warstwy naskórka i skóry właściwej. Każdy uraz skóry, który sięga do warstwy podstawnej naskórka skutkuje powstaniem blizny. Dzieje się tak, ponieważ organizm nie jest w stanie odtworzyć utraconych komórek macierzystych wskutek przerwania ciągłości tkanki. Występują dwa rodzaje blizn:

Zanikowe – mają postać zagłębień na powierzchni skóry, o jaśniejszym kolorze niż zdrowa skóra. Występują wskutek utraty melaniny oraz barwnika, spowodowanej uszkodzeniem mechanicznym. Blizny zanikowe nie opalają się na ten sam kolor, co zdrowa skóra, lecz są jaśniejsze.

Przerostowe – występują w postaci zgrubienia w miejscu urazu skóry, o jasnym kolorze i wyraźnie zaznaczonej powierzchni. Mają nieregularny kształt, który na brzegach ,,wtapia się” w zdrową strukturę skóry.

Bliznowiec – to rodzaj blizn w postaci zgrubienia, które pojawia się po przebytych urazach mechanicznych lub jest wynikiem zmian chorobowych w strukturze skórnej. Przypomina bliznę przerostową, jednak w przeciwieństwie do niej, bliznowiec zwiększa rozmiary w ciągu kilku miesięcy i jest o wiele grubszy.

Blizny-etapy gojenia

1.Proces zapalny (48-72 h)

2.Proces proliferacji-ziarninowania (10-15 dni)

3.Proces dojrzewania-przebudowa (1 miesiąc-2 lata)

Blizny – leczenie

Blizny jako zmiany wtórne nie wchłaniają się same, ale dzięki odpowiednim metodom można sprawić, aby były niezauważalne gołym okiem. Stosowanie odpowiednich preparatów może zmniejszyć aktywność komórek tkanki łącznej, dzięki czemu stają się mniej widoczne. Niestety, nie ma możliwości całkowitej odnowy utraconych komórek macierzystych naskórka. Do najczęściej stosowanych zabiegów należą: ostrzykiwanie blizny glikokortykosteroidami, stosowanie opatrunków ze steroidami, wstrzykiwanie preparatów interferonu gamma, krioterapia, laseroterapia lub wycięcie chirurgiczne (w przypadku blizn o dużych rozmiarach).

Skutecznym rozwiązaniem w niwelowaniu blizn jest fizjoterapia. Przed dobraniem zabiegów przeprowadzana jest diagnostyka. W tym celu ocenie podlegają:

  • rozmiary
  • konsystencja tkanek – twarda i prosta, nieregularna lub miękka
  • zarys zmiany – wklęsły lub wypukły
  • kolor  – w jakim stopniu kolor różni się od otaczającej skóry
  • funkcje i elastyczność tkanek – sprawdzane jest napięcie tkanek oraz czy wystąpiło przesunięcie tkanek względem siebie
  • wrażliwość zmiany na bodźce – w miejscach niektórych blizn występuje całkowity brak czucia lub nadwrażliwość na dotyk
  • aktywność – w przypadku bliznowca, zmiana ma skłonność do powiększania się

Po dokonaniu diagnostyki blizny, rozpoczynamy terapię pośrednią. W przypadku zmian o dużym napięciu i bolesności przeprowadzamy zabieg rozluźniający tkanki. W początkowym etapie terapia blizny obejmuje tkanki sąsiadujące.  Po zakończeniu procesu gojenia tkanek miękkich można przejść do kolejnego etapu rehabilitacji za pomocą technik mobilizacyjnych, a następnie zabiegów oddziałujących na samą bliznę. Po ok. 3 tygodniach – w zależności od stanu blizny- stosujemy terapię manualną, która obejmuje powierzchnię blizny oraz przyległej skóry. Do najczęściej stosowanych należą:

-mobilizacja blizny w kierunkach ograniczonych,

-rozluźnianie punktów spustowych,

-poizometryczna relaksacja mięśni,

-masaż funkcyjny,

-suche igłowanie,

-kinesiotaping.

Każdy zabieg fizjoterapii musi być dobrany odpowiednio do etapu gojenia, aby nie doszło do wydłużenia procesu regeneracji tkanek skórnych. W końcowym etapie leczenia blizn przeprowadzane jest rolowanie dynamiczne i statyczne oraz rozciąganie tkanek wokół blizny: skośne, poprzeczne i wzdłużne.

Zabiegi rehabilitacyjne w celu niwelacji blizn muszą być rozpoczęte odpowiednio wcześnie. Dzięki temu możliwa jest aktywacja procesów regeneracyjnych głębszych warstw naskórka oraz skóry właściwej. To pozwala w maksymalnym stopniu zniwelować zmianę skórną, która nie będzie widoczna gołym okiem – w zależności od rodzaju i głębokości blizny.